Rapport Commissie elektronische stemmen in stemlokaal

Van 26 april tot 18 december 2013 was ik, samen met diverse andere experts, lid van de Commissie elektronisch stemmen in het stemlokaal.

In het verleden (2008, 2012) heb ik mij zeer kritisch uitgelaten over de fundamentele bezwaren tegen elektronisch stemmen zoals dat tot 2007 in Nederland was gerealiseerd met ontransparante en oncontroleerbare systemen.

De commissie adviseert het papieren stembiljet centraal te houden en met zeer streng te selecteren apparatuur de twee bezwaren van het huidige proces te verbeteren. Ten eerste is er de beperkte toegankelijkheid voor mensen met lichamelijke (visueel, motorisch, enz..) of verstandelijke beperkingen of z.g. ‘laaggeletterden’: door de stem te printen kan het zelfstandig uitbrengen van de stem voor deze groepen vergroot worden. Ten tweede de ‘late’ uitslag: door het fysieke format van het stembiljet te reduceren tot A4 of kleiner en deze te tellen met een optische scanner kan ieder stemlokaal binnen een uur na sluiting de uitslag aanleveren aan de centrale stembureau’s. Of deze voordelen de geschatte kosten van 250 miljoen Euro (elke 8 jaar) plus 10 miljoen per jaar waard zijn is een vraag die Kabinet en Tweede Kamer moeten uitvechten.

Hier links naar het eindrapport, de bijlagen, de perspresentatie en het persbericht. Documenten staan ook bij MinBzK.

Iinterview op BNR nieuwsradio hier op BNR.nl en hier als mp3. Artikel en video van interview op nu.nl.

VVD Kamerlid Joost Taverne op NOS radio met opmerkelijke uitspraken – Rop Gongrijp’s NOS radio interview met wat stevige kritiek en terechte zorgen over de uitvoering – In ‘Met het ook op morgen‘ Kamerlid Joost Taverne en IT-student Ruud Verbij die allen duidelijk nog geen tijd hadden gehad de volledige 400 pagina’s rapport + bijlagen te lezen. In een toekomstige blogpost zal ik nog eens ingaan op geschiedenis van stemcomputers en de technische waarborgen die de Commissie voorstelt om vertrouwen in techniek of de overheid overbodig te maken. De Commissie wil geen technieken of processen voorstellen die macht verder centraliseren of het kiesgeheim ter discussie kunnen stellen.

Andere pers: WebwereldTweakersNRCNU.nlComputerworldVolkskrantNOSOmroep GelderlandRTLAutomatiseringsgidsJoop.nlBinnenlands BestuurSecurity.nlOpinie NRC Herbert Blankenstein – meer video’s na de break…

Update 28-01-2014: Het rapport van VKA “Internetstemmen voor kiezers in het buitenland” staat hier. Nu.nl vat het rapport samen als ‘Riskant en duur’.